Theo nhiều điểm du lịch cộng đồng, hoạt động trải nghiệm ở Bà Rịa – Vũng Tàu, để trở thành điểm đến du lịch thì hầu hết các mô hình này đang vướng về pháp lý về đất đai, cơ sở hạ tầng... Sau khi dịch bệnh COVID-19 đi qua, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang khảo sát các mô hình du lịch này, tìm hướng tháo gỡ cho người dân để hoạt động đúng quy định, thu hút du khách.
Vướng thủ tục đất đai
Hiện Xuyên Mộc là địa phương có nhiều mô hình du lịch sinh thái ở Bà Rịa - Vũng Tàu, với 6 điểm du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái vườn trải nghiệm đang hoạt động. Theo quy định về đất đai, các mô hình này hoạt động chưa đúng với mục đích sử dụng đất vì hầu hết hạ tầng đón khách, nhà chờ, cơ sở lưu trú... đều nằm trên đất nông nghiệp, đất trồng lúa.
Ông Nguyễn Hữu Lộc - Phó Chủ tịch UBND huyện Xuyên Mộc cho biết, bên cạnh phát triển du lịch cao cấp ven biển, địa phương khuyến khích người dân phát triển không gian du lịch ra các vùng phụ cận, gắn sản xuất nông nghiệp với du lịch trải nghiệm. Tuy nhiên, hầu hết các điểm du lịch này đang vướng về thủ tục đất đai, người làm du lịch đang chờ hướng dẫn từ các cơ quan chức năng.
"Thí dụ bây giờ họ muốn làm con đường đi vào vườn cũng khó, muốn xây dựng nhà ngồi nghỉ, ăn trái cây cũng khó… Vì hiện nay đang vướng chính sách pháp lý về đất đai. Hiện cũng chưa có chính sách nào tháo gỡ được vấn đề này. Về mô hình du lịch cộng đồng thì huyện ủng hộ, vì ngoài du lịch tuyến biển, mở rộng không gian phát triển du lịch trong vùng nông nghiệp sẽ phát triển cuộc sống, nâng cao thu nhập cho người dân" - ông Nguyễn Hữu Lộc.
Điểm du lịch trải nghiệm Binon Cacao ở xã Xà Bang, huyện Châu Đức thành lập từ năm 2017 và ngày càng thu hút khách du lịch đến tham gia từ khâu trồng, thu hoạch đến sơ chế, chế biến cacao thành sô cô la. Theo bà Lý Thị Tú Anh - quản lý điểm du lịch trải nghiệm Binon Cacao, vì không có đất nên cơ sở phải hợp tác với doanh nghiệp cao su trên địa bàn xã Xà Bang để vừa trồng cacao vừa làm điểm tham quan, trải nghiệm. Thời gian hợp tác ngắn nên cơ sở không dám đầu tư lớn vì mức độ rủi ro cao.
"Mặc dù được thiên nhiên rất ưu đãi để canh tác cacao, nhưng vấn đề về thời gian thì không được lâu dài. Tức là hiện nay Binon chúng tôi chỉ hợp tác được 10 năm. Mô hình chúng tôi là cho khách trải nghiệm, tham quan vườn cacao để biết được từ lúc ươm trồng cacao, đến ra được sản phẩm. Du khách sẽ được trải nghiệm làm sản phẩm sô cô la để mang về làm quà biếu, quà tặng" - bà Lý Thị Tú Anh nói.
Gỡ khó để làm du lịch
Sở Du lịch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu cho biết, cuối năm 2021, khi cả nước khống chế được dịch bệnh COVID-19, mô hình du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái vườn… phát triển mạnh mẽ. Người dân mong muốn chuyển dần từ sản xuất nông nghiệp kém hiệu quả sang đầu tư các mô hình du lịch cộng đồng, hay như vừa sản xuất vừa kết hợp du lịch để tăng thu nhập, tạo việc làm cho lao động nông thôn. Hiện ngành du lịch tỉnh đang rà soát lại các cơ sở du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm để có hướng hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn.
Ông Đỗ Phước Trung - Phó Giám đốc Sở Du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nói: "Trong 2 năm qua do tập trung công tác chống dịch bệnh COVID-19 nên tỉnh chưa hỗ trợ mô hình du lịch cộng đồng. Sau dịch thì Sở Du lịch cũng đã có kế hoạch để phát triển du lịch cộng đồng; tuy nhiên trước mắt vẫn ưu tiên công tác xúc tiến, quảng bá để du khách trở lại Bà Rịa – Vũng Tàu nên việc hỗ trợ cũng chậm lại. Sở cũng đang xin chính sách từ UBND tỉnh để hỗ trợ du lịch cộng đồng".
Theo Sở Du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, hầu hết mô hình du lịch cộng đồng hiện nay vẫn là tự phát, người dân chưa qua đào tạo và hoạt động còn manh mún. Do đó thời gian tới, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu tiếp tục nắm bắt nhu cầu, nguyện vọng của người dân để tạo điều kiện hỗ trợ phát triển các điểm du lịch cộng đồng, tạo ra sản phẩm mới cho ngành du lịch địa phương./.