Theo báo cáo đánh giá an ninh mạng của Tập đoàn Bkav, năm 2018, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam đã lên mức kỷ lục 14.900 tỷ đồng, tương đương 642 triệu USD, nhiều hơn 21% so với mức thiệt hại của năm 2017.

Năm 2018, thiệt hại do virus máy tính gây ra đối với người dùng Việt Nam đã lên mức kỷ lục 14.900 tỷ đồng, tương đương 642 triệu USD.

Trên phạm vi toàn cầu, tội phạm mạng gây thiệt hại lên tới khoảng 600 tỷ USD mỗi năm, tương đương 0,8% GDP toàn cầu. Trong đó, khu vực Đông Á thiệt hại ước tính từ 120 – 200 tỷ USD, tương đương 0,53 – 0,89% GDP khu vực. Mức thiệt hại 642 triệu USD tương đương 0,26% GDP của Việt Nam tuy chưa phải cao so với khu vực và thế giới, nhưng cũng là kỷ lục đáng báo động.

Mã độc sử dụng AI gây hậu quả không thể kiểm soát

Các chuyên gia của Bkav dự báo, mã độc sử dụng trí tuệ nhân tạo AI có thể sẽ xuất hiện trong năm tới, ban đầu dưới hình thức những mẫu thử nghiệm PoC (Proof of Concept).

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Minh Đức, Giám đốc CyRadar nhận định, năm 2019, các cuộc tấn công vào các cơ quan, tổ chức lớn sẽ tiếp tục gia tăng, nhất là tấn công vào ngành giao dịch thương mại điện tử, dữ liệu khách hàng... Các cuộc tấn công cũng sẽ không dừng ở máy tính nữa mà chuyển dần sang các thiết bị IoT, smartphone... và nguy hiểm hơn với sự hiện diện của trí tuệ nhân tạo (AI).

"Những mối nguy từ thiết bị IoT đã được chứng minh từ nhiều năm trước đây, nhưng đến thời điểm hiện tại, hệ thống IoT đã phát triển đến mức độ phổ biến, ngay cả ở Việt Nam như nhà thông minh, thiết bị thông minh. Khi đã phổ cập, mức độ ảnh hưởng sẽ cao hơn, diện tấn công rộng hơn trong năm 2019", ông Đức cho hay.

CEO CyRadar cho rằng, việc tự động hóa trong các khâu tấn công hiện đã được chuyên nghiệp hóa. Không như trước đây, đằng sau hệ thống tấn công đó là lượng lớn người điều khiển thì nay đã trở thành phần mềm tự động. Đó là ứng dụng của AI và hoàn toàn trong tương lai AI có thể tự học và tự động hoàn toàn trong tất cả các khâu tấn công.

"Khi thế giới tiến lên đến giới hạn đó, mức độ nguy hiểm sẽ khôn lường, do không còn sự kiểm soát của con người nữa. Ngay cả những kẻ ra lệnh tấn công cũng không thể kiểm soát hệ thống tấn công và các mã độc vì AI đã có thêm khả năng tự học", ông Đức cảnh báo.

Trend Micro, hãng bảo mật Nhật Bản, đánh giá năm 2018 chứng kiến sự phát triển cực kì phức tạp của các chiến dịch tấn công mạng. Công nghệ trí tuệ nhân tạo đã có những bước đột phá lớn, được tích hợp để chống lại các vụ phạm tội công nghệ cao, nhưng cũng vô tình thúc đẩy các chiến dịch tấn công của tin tặc tăng lên. Trend Micro cũng dự đoán trong năm 2019, các cuộc tấn công của tội phạm mạng sẽ ngày càng biến hóa phức tạp và nguy hiểm hơn.

Các nền tảng mạng xã hội đang không ngừng được mở rộng. Giới trẻ được tiếp cận công nghệ ngày càng sớm và thời gian sử dụng internet dài hơn trước. Chính vì vậy, các nền tảng nhắn tin trực tuyến đang được chú trọng phát triển và trở nên phổ biến hơn bao giờ hết. Điều này khiến các công cụ này vô tình trở thành một trong những mục tiêu khai thác của tin tặc.

Trend Micro nhận định trong năm 2019, các cuộc tấn công sử dụng chatbot sẽ phát triển rầm rộ và ngày càng nguy hiểm, phức tạp hơn. Cũng giống như chiến dịch tấn công qua điện thoại đã được phát triển, tận dụng nền tảng tin nhắn được thiết kế sẵn và hệ thống phản hồi bằng tương tác giọng nói (IVR), những kẻ tấn công sẽ tạo nên các chatbot có thể bắt đầu những cuộc hội thoại quen thuộc với người dùng, từ đó lừa đảo họ qua các liên kết độc hại và đánh cắp thông tin cá nhân./.