Đại hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN lần thứ 42 (AIPA 42) với chủ đề “Phát triển quan hệ hợp tác nghị viện trong lĩnh vực kỹ thuật số bao trùm hướng tới Cộng đồng ASEAN năm 2025” đang diễn ra theo hình thức trực tuyến. Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Việt Nam dự AIPA 42 do Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ làm Trưởng đoàn.
Tiếp tục chương trình nghị sự tại AIPA 42, sáng nay 24/8, Ủy ban Chính trị đã họp và thảo luận về 5 dự thảo nghị quyết. Đoàn Việt Nam do ông Vũ Hải Hà – Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội làm trưởng đoàn tham dự cuộc họp và đề xuất nhiều vấn đề quan trọng tại phiên làm việc này.
Một trong những nội dung nhận được nhiều ý là dự thảo Nghị quyết về tăng cường an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu hướng tới một không gian mạng tự cường trong ASEAN do nước chủ nhà Brunei Darussalam bảo trợ.
Vấn đề đặt ra là khi nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ thì yêu cầu đảm bảo an ninh số càng được nhấn mạnh và cần phát triển kỹ thuật số đáp ứng được các thách thức mới của thời đại cũng như kêu gọi Chính phủ có chương trình bảo vệ an ninh mạng, nâng cao nhận thức của người dân.
Chính vì vậy, nghị quyết này có mục đích tăng cường hợp tác giữa các Quốc hội để bảo đảm an ninh mạng, kêu gọi thành viên nghị viên tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý để bảo vệ dữ liệu trong môi trường mạng.
Nêu ý kiến tại phiên làm việc, Đoàn Việt Nam đề xuất thành lập các cơ chế hợp tác khu vực qua kênh nghị viện, chia sẻ kinh nghiệm trong hoàn thiện chính sách, giám sát triển khai an toàn an ninh mạng và các biện pháp kỹ thuật hỗ trợ chống lại đại dịch.
Bên cạnh đó là tiếp tục duy trì hợp tác quốc tế, với tinh thần thống nhất nhận thức chung và hành động của Cộng đồng ASEAN đối với an ninh mạng, hướng tới một khuôn khổ hợp tác khu vực để tạo thuận lợi cho phối hợp bảo đảm an ninh mạng.
Chia sẻ kinh nghiệm phòng chống đại dịch và phục hồi kinh tế
Đối với dự thảo Nghị quyết về thúc đẩy an ninh con người trong lĩnh vực kỹ thuật số bao trùm cho ASEAN do Malaysia soạn thảo, thông điệp được đặt ra là xã hội bao trùm về số phải giải quyệt được khoảng cách về số, kỹ năng giữa những người được sử dụng intenet, công nghệ và những người chưa có điều kiện tiếp cận. Do đó nghị viện có thể đóng vai trò trong vấn đề này thông qua xem xét các chính sách để điều chỉnh, có khuôn khổ để cộng đồng sẵn sàng truy cập và hưởng lợi từ kỷ nguyên số.
Đoàn Việt Nam khuyến nghị thúc đẩy hiểu biết chung về khái niệm và cách tiếp cận an ninh con người, trên cơ sở cần đảm bảo tuân thủ Hiến chương ASEAN, Tuyên bố ASEAN về nhân quyền và các văn bản khác có liên quan của ASEAN.
Đại dịch COVID-19 tác động nặng nề đến an ninh con người, Việt Nam đề nghị các Nghị viện AIPA thúc đẩy chia sẻ thông tin, kinh nghiệm về phòng chống đại dịch, kiểm soát lây lan dịch bệnh, cũng như các giải pháp phục hồi kinh tế sau đại dịch.
Những chia sẻ dữ liệu và công nghệ ứng dụng trong lĩnh vực này cũng góp phần bảo đảm an ninh con người, trong đó Việt Nam cũng có thể chia sẻ các kinh nghiệm trong việc áp dụng các giải pháp công nghệ thông tin phục vụ truy vết và cảnh báo, quản lý dãn cách, quản lý tiêm chủng...
Còn dự thảo Nghị quyết tăng cường ngoại giao nghị viện hướng tới Cộng đồng ASEAN (do Thái Lan bảo trợ) được cho là công cụ hữu hiệu nhằm kêu gọi các nước thành viên tập trung vào các hành động và chương trình cụ thể để tăng cường hợp tác giữa AIPA với các Chính phủ trong khu vực; nâng cao vai trò Nhóm tư vấn AIPA cũng như đưa ra các nghị quyết, luật để đảm bảo rằng Chính phủ các nước thúc đẩy mục tiêu này trong chương trình chung của ASEAN và tích cực thực hiện nghị quyết này.
Phía Việt Nam đề cao vai trò của các nghị viện trong việc nội luật hóa các cam kết quốc tế của các nước thành viên ở cả quy mô khu vực và toàn cầu; tăng cường giám sát thực hiện nghĩa vụ và cam kết trong các khuôn khổ điều ước quốc tế.
Quốc hội các nước thành viên cần đóng vai trò tích cực trong việc xem xét ban hành sửa đổi bổ sung những văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến việc thúc đẩy sự hiểu biết, hợp tác giữa các quốc gia trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng quyền và lợi ích chính đáng của nhau, dựa trên luật pháp quốc tế (như Công ước UNCLOS 1982), củng cố lòng tin lẫn nhau, bảo đảm các nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc, Hiến chương ASEAN, đóng góp vào việc bảo đảm hòa bình, ổn định, an ninh, góp phần thúc đẩy phát triển.
Việt Nam cũng cho rằng ngoại giao nghị viện cần góp phần thúc đẩy ngoại giao giữa các quốc gia, dân tộc, đồng thời ủng hộ các Chính phủ các nước ASEAN đẩy mạnh hội nhập khu vực, xây dựng Cộng đồng ASEAN tôn trọng luật lệ, lấy người dân làm trung tâm, hướng tới người dân, cùng ứng phó với những thách thức toàn cầu như COVID-19./.