Trong phiên chất vấn Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình sáng nay (18/11), đại biểu Lê Ngọc Hải (Quảng Nam) chất vấn về kỳ án 3 mẹ con 28 năm mang án oan giết chồng, giết cha dưới chân đèo Pha Đin (Điện Biên) khiến dư luận bức xúc. Trong vụ án này, bà Đặng Thị Nga (80 tuổi) và 2 con trai là Trịnh Công Hiếu và Trịnh Huy Dương đã bị kết án về tội giết chồng, giết cha.
Cả 3 mẹ con cùng rơi vào vòng lao lý sau 28 năm. Không chịu được nỗi oan ức, người con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiếu đã qua đời, mang theo nỗi oan về tội giết cha. Ngày 24/10/2017, cơ quan tố tụng Điện Biên xác định vụ án bị oan, tiến hành tổ chức xin lỗi công khai gia đình người bị oan, hậu quả để lại cho gia đình người bị oan là rất lớn.
 |
Chánh án TANDTC Nguyễn Hòa Bình trả lời chất vấn ĐBQH |
“Khi được đại biểu QH chuyển hồ sơ vụ án này, tôi thấy có dấu hiệu oan. Thực chất vụ án này toà tối cao đã huỷ từ năm 2003, nhưng huỷ xong để ở cơ quan điều tra đến giờ này không có kết luận cuối cùng. Khi đại biểu chuyển thông tin, tôi đã tiến hành kiểm tra và căn cứ vào việc trong biên bản khám nghiệm tử thi ban đầu có nguyên nhân chết là vỡ sọ, nhưng khi khai quật lần hai thì hộp sọ còn nguyên. Tôi đã khẳng định đây là vụ án oan và đề nghị Bí thư Điện Biên và lãnh đạo tỉnh quan tâm, cùng với địa phương trong thời gian ngắn họp liên ngành tư pháp trung ương và khẳng định vụ án oan, đồng thời đình chỉ vụ án và tiến hành xin lỗi gia đình. Công việc tiếp theo là phải bồi thường cho người bị oan”, Chánh án Nguyễn Hòa Bình thông tin.
Việc xử lý trách nhiệm cũng được đặt ra, trước hết là 3 cơ quan tiến hành tố tụng Điện Biên phải xem lại hồ sơ và kiểm điểm, xử lý theo quy định ở cả 3 giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử. Còn việc thương lượng bồi thường thì đang diễn ra theo quy định.
Bà Đặng Thị Nga, con trai Trịnh Huy Dương (hàng đầu) tại buổi xin lỗi công khai hôm 24/10 (Ảnh: Vũ Lợi) |
Theo thông tin trên Vietnamnet, ngày 18/9/1989, bà Đặng Thị Nga (SN 1938, ở thị trấn Tuần Giáo, tỉnh Điện Biên) phát hiện chồng mình là ông Trịnh Huy Tùng tử vong dưới giếng.
Kết quả khám nghiệm cho thấy, nạn nhân chết do bị búa đinh, gậy gỗ đập nhiều nhát vào đầu làm vỡ sọ não. Nạn nhân chết trước khi bị ném xác xuống giếng.
Căn cứ vào kết quả khám nghiệm hiện trường và tử thi, tháng 9/1989, Công an Lai Châu (nay tách thành 2 tỉnh Lai Châu và Điện Biên) đã khởi tố, bắt giữ 2 người con trai của ông Tùng là Trịnh Công Hiến (SN 1963, đã chết năm 2004) và Trịnh Huy Dương (SN 1970) về tội giết người. Vợ ông Tùng là bà Đặng Thị Nga (SN 1938) sau đó cũng bị bắt.
Ngày 12/4/1990, TAND tỉnh Lai Châu xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bà Đặng Thị Nga 36 tháng tù treo về tội che giấu tội phạm. 2 con trai của bà Nga là Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương bị cáo buộc đã sát hại cha mình và lần lượt nhận án 18 năm tù và 12 năm tù.
Ngày 18/12/1990, Tòa phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội đã xét xử phúc thẩm theo đơn kháng cáo của các bị cáo và đã tuyên hủy bản án hình sự sơ thẩm số 10/12/1990 của TAND tỉnh Lai Châu vì lý do: "...Có một số thiếu sót trong quá trình điều tra, truy tố xét xử tại cấp sơ thẩm mà cấp phúc thẩm không thể bổ sung được...".
Ngày 27/3/1991, VKSND tỉnh Lai Châu có quyết định trả hồ sơ cho Công an tỉnh Lai Châu điều tra lại. Đến năm 1992, các ông Trịnh Công Hiến và Trịnh Huy Dương được hủy bỏ quyết định tạm giam với lý do "thời hạn tạm giam đã hết".
Từ đó, vụ án bị treo lơ lửng suốt gần 30 năm mà không có bất cứ kết luận nào từ phía cơ quan chức năng.
Đến tháng 10/2017, cơ quan tố tụng ra quyết định đình chỉ bị can, tuyên bố 3 người trong gia đình bà Nga vô tội. Điều đáng tiếc, không chờ được đến ngày giải oan, năm 2004, ông Trịnh Công Hiến đã qua đời, mang theo nỗi oan khuất xuống mồ./.