Việt kiều góp ý sửa Hiến pháp

Phát biểu tại Hội nghị lấy ý kiến đại diện người Việt Nam ở nước ngoài góp ý về dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, ngày 17/1, ông Vũ Trọng Kim – Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (UBTW MTTQ) nêu rõ: hiện nay, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài có khoảng 4,5 triệu người làm ăn, sinh sống ở gần 100 nước và vùng lãnh thổ, trong đó hơn 80% ở các nước công nghiệp phát triển. Do đó, việc lấy ý kiến nhân dân trong đó có bộ phận người Việt Nam ở nước ngoài góp ý vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 thực sự là đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý sâu rộng, khẳng định vai trò quan trọng của kiều bào trong việc xây dựng Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp – một công việc hệ trọng của quốc gia.

Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Huỳnh Đảm đánh giá cao đóng góp tâm huyết của các đại biểu là đại diện người Việt Nam định cư ở nước ngoài

Tại hội nghị, các đại biểu là đại diện người Việt Nam đang sinh sống ở nước ngoài bày tỏ ý kiến về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, trong đó, tập trung vào các vấn đề quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân; kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục, khoa học, công nghệ và môi trường; sự bảo hộ của Nhà nước đối với cộng đồng người Việt Nam định cư ở nước ngoài…

Thảo luận tại hội nghị, các đại biểu bày tỏ sự vui mừng, phấn khởi khi được tham gia đóng góp ý kiến vào dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992, một sự kiện chính trị - pháp lý trọng đại của đất nước. Điều này đã thể hiện rõ tính dân chủ, phát huy trí tuệ tập thể, tạo được sự đồng thuận của nhân dân trong nước và kiều bào ở nước ngoài đối với việc sửa đổi Hiến pháp. Đa số các ý kiến khẳng định Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 có rất nhiều điểm tích cực, trong đó là cụ thể hóa quyền công dân, đặc biệt khẳng định rõ ràng việc Nhà nước bảo hộ công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài. Bên cạnh đó, Dự thảo sửa đổi thể hiện sự ưu việt khi khẳng định: Nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng XHCN với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế và các thành phần kinh tế có vai trò bình đẳng như nhau.

Trình bày về hướng sửa đổi mới nhất cũng như gợi ý những điểm bản dự thảo Hiến pháp còn “vướng”, đang chờ đợi được hiến kế để hoàn thiện, ông Bùi Đình Dĩnh - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài cho rằng Hiến pháp cần ngắn gọn, dễ hiểu để phù hợp với mọi tầng lớp nhân dân. Cụ thể, trong Điều 9, Điều 10 nói về tổ chức chính trị và tổ chức chính trị - xã hội, song nhiều người chưa hiểu về khái niệm này, những cá nhân nào đang ở trong hai tổ chức đó? Chưa có sự đồng thuận trong việc chúng ta có năm hay sáu tổ chức chính trị xã hội. Ông Bùi Đình Dĩnh đề nghị ban nghiên cứu, sửa đổi Hiến pháp nên cân nhắc, để những khái niệm, điều khoản được cụ thể, dễ hiểu.

Ông Bùi Đình Dĩnh cũng góp ý cần nghiên cứu, cân nhắc thêm về khoản 2 Điều 18 trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992: “Công dân Việt Nam không thể bị trục xuất khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, giao nộp cho Nhà nước khác”. Ông dẫn chứng, một công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài, có vợ con, gia đình, tài sản, công ăn việc làm ở nước ngoài vi phạm luật ở nước ngoài trốn về Việt Nam, bên nước ngoài yêu cầu ta giao nộp. Nếu quy định như vậy sẽ dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng luật và có thể ảnh hưởng đến quan hệ ngoại giao hai nước.

Ông Bùi Đình Dĩnh góp ý thêm cần làm rõ, sử dụng theo cùng ý nghĩa để dễ thực thi đối với các khái niệm “theo quy định của pháp luật”, “theo pháp luật”, “theo quy định của luật”, và đề nghị thống nhất thành “theo quy định của pháp luật”.

Ông Nguyễn Tài Phương - Việt kiều tại Mỹ quan tâm tới khoản 2, Điều 19 trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp. Theo ông khoản 2 của Điều luật này khuyến khích tạo điều kiện để người Việt Nam định cư ở nước ngoài giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, giữ liên hệ với bà con trong nước là chưa đủ. Vì đa phần bà con xa xứ đều có tâm tư, nguyện vọng được đóng góp  cho quê hương, đồng thời góp phần phát huy tinh thần đại đoàn kết dân tộc. Do đó, ông kiến nghị Dự thảo ghi thêm: Nhà nước bảo hộ người Việt Nam định cư ở nước ngoài tham gia vào nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ, đầu tư vào xây dựng đất nước.

Ông Nguyễn Hoài Bắc – Chủ tịch Hội đồng quản trị trường Trung cấp nghề Việt Nam –Canada  góp ý kiến: khoản 1, Điều 19 quy định “Người Việt Nam định cư ở nước ngoài là bộ phận không thể tách rời của cộng đồng dân tộc Việt Nam” là chưa thể hiện hết ý nghĩa đóng góp của bà con Việt kiều đối với đất nước. Ông Bắc dẫn chứng, hiện có khoảng 4,5 triệu người Việt ở nước ngoài, chưa kể những người đi xuất khẩu lao động có thời hạn. Mặc dù năm 2012 kinh tế khó khăn, nhưng lượng kiều hối chuyển về nước đạt 11,2 tỷ USD, tăng hơn so với năm ngoái. Ngoài ra, nguồn chất xám của hàng nghìn giáo sư, tiến sỹ làm việc ở nước ngoài đóng góp cho quê hương cũng không hề nhỏ. Do đó, ông Bắc đề xuất thêm điều khoản: “người Việt Nam định cư ở nước ngoài đầu tư trực tiếp ở Việt Nam theo quy định của pháp luật là người được hưởng quyền lợi và nghĩa vụ như công dân trong nước”.

Phát biểu tại hội nghị, bà Phan Bích Thiện - Ủy viên UBTW MTTQ Việt Nam khóa VII, Chủ tịch Hội phụ nữ Việt Nam tại Hunggary hoan nghênh Dự thảo sửa đổi Hiến pháp có quy định “Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam bảo hộ công dân Việt Nam ở nước ngoài”. Tuy nhiên, bà bày tỏ sự băn khoăn trong Điều 18 Dự thảo khẳng định “Công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là người có quốc tịch Việt Nam” là tiến bộ khi không phân biệt nơi định cư, song quy định về bầu cử và ứng cử Quốc hội, Hội đồng Nhân dân lại chưa cụ thể hóa đối với trường hợp là công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài, gây khó khăn trong thực tiễn thực hiện.

Nêu đề xuất của cá nhân, bà Thiện cho biết cần đề cao và cụ thể hơn nữa vai trò của MTTQ Việt Nam trong đời sống xã hội, trong đó nhấn mạnh chức năng phản biện của MTTQ, nên đưa thành một chương riêng.

Tổng kết hội nghị, Chủ tịch UBTW MTTQ Việt Nam Huỳnh Đảm đánh giá cao tinh thần, trách nhiệm cũng như những đóng góp tâm huyết của các đại biểu là đại diện người Việt Nam định cư ở nước ngoài trong việc góp ý vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992.

Chủ tịch UBTW MTTTQ khẳng định sẽ tiếp thu, tổng hợp một cách đầy đủ, chính xác ý kiến của các đại biểu, mong muốn các đại biểu là người Việt Nam định cư ở nước ngoài tiếp tục là cầu nối quan trọng giữa bà con kiều bào với quê hương; đồng thời ghi nhận những ý kiến tâm huyết của kiều bào vào Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992, góp phần tích cực vào công cuộc xây dựng, bảo vệ đất nước./.