Ngày 17/8, trả lời phỏng vấn báo chí, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Tổ trưởng Tổ công tác của Chính phủ về ngoại giao vaccine cho biết, với sự xuất hiện của biến chủng mới từ đầu năm 2021, đại dịch Covid-19 hiện nay lây lan rất phức tạp trên thế giới và ngay ở trong nước. Cuộc chiến chống Covid-19 ở nước ta đã bước vào giai đoạn mới. Với phương châm 5K, cộng với vaccine, công nghệ, chiến lược vaccine vừa là nhiệm vụ cấp bách, vừa là nhiệm vụ chiến lược lâu dài để có thể kiểm soát tốt và tiến tới đẩy lùi dịch bệnh Covid-19.
Ngoại giao vaccine là mặt trận quan trọng
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn lưu ý, Việt Nam hiện chưa sản xuất được vaccine ngừa Covid-19 trong khi yêu cầu phòng chống dịch lại rất cấp bách, nguồn vaccine trên thế giới rất khan hiếm, ngoại giao vaccine là một mặt trận rất quan trọng, bởi vận động để có được vaccine là khâu đầu tiên quyết định thực hiện thắng lợi của chiến lược vaccine đã đề ra.
Thực tiễn cho thấy, thông qua ngoại giao vaccine, cho đến nay Việt Nam đã tiếp nhận được khoảng 21 triệu liều vaccine ngừa Covid-19 từ sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, không chỉ trực tiếp phục vụ công tác phòng chống dịch, mà còn có ý nghĩa quan trọng về nhiều mặt, kể cả đối nội, đối ngoại, chính trị, quốc phòng, an ninh và kinh tế xã hội.
Xuất phát từ nhu cầu cấp bách về phòng chống dịch Covid-19 và trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh và tầm quan trọng của ngoại giao vaccine, ngày 13/8/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định thành lập Tổ công tác của Chính phủ về ngoại giao vaccine do Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn làm tổ trưởng và thành viên là lãnh đạo văn phòng chính phủ, các Bộ Ngoại giao, Y tế, Quốc phòng, Công an, Công thương, Khoa học và Công nghệ.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh, trong bối cảnh hiện nay, việc thành lập tổ công tác về ngoại giao vaccine rất có ý nghĩa ở nhiều mặt.
Thứ nhất, việc thành lập tổ công tác của chính phủ về ngoại giao vaccine tiếp tục khẳng định chủ trương nhất quán, xuyên suốt của Đảng và Nhà nước: bảo vệ sức khỏe của người dân là trên hết và trước hết. Do đó phải huy động tối đa mọi nguồn lực trong nước và quốc tế, trong đó có vaccine để có thể sớm đẩy lùi dịch Covid-19, đưa hoạt động kinh tế xã hội và cuộc sống của người dân trở lại trạng thái bình thường mới trong thời gian sớm nhất có thể.
Thứ hai, điều này thể hiện quyết tâm rất cao và sự quyết liệt của chính phủ trong việc thực hiện chiến lược vaccine để mở rộng tiêm chủng cho toàn dân. Bên cạnh tạo mọi thuận lợi cho việc đẩy nhanh nghiên cứu, sản xuất vaccine trong nước, trước mắt, cần đẩy mạnh ngoại giao vaccine để tiếp cận vaccine một cách nhanh nhất, đưa vaccine, trang thiết bị y tế và thuốc điều trị Covid-19 về nước một cách sớm nhất và nhiều nhất có thể.
Thứ ba, tổ công tác của chính phủ cũng là cơ chế để tăng cường phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng và đồng bộ giữa các bộ, ngành liên quan để đẩy mạnh và nâng cao hơn nữa hiệu quả công tác ngoại giao vacicne, đáp ứng tốt hơn nữa yêu cầu phòng chống dịch Covid-19 trong nước.
Sau khi Thủ tướng Chính phủ ra quyết định thành lập, chiều 16/8, tổ công tác về ngoại giao vaccine đã họp và thống nhất phương châm phải phát huy cao nhất tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước Chính phủ và trước nhân dân, chủ động phối hợp chặt chẽ, khẩn trương, sáng tạo và hiệu quả theo tinh thần mà Tổng bí thư, Chủ tịch nước đã nêu.
“Đã quyết tâm phải càng quyết tâm hơn nữa. Đã cố gắng phải càng cố gắng hơn nữa và phải làm hết sức mình để phục vụ nhân dân trong lúc này. Với phương châm và tinh thần đó, tổ công tác dưới sự chỉ đạo của chính phủ và Thủ tướng chính phủ, chúng tôi sẽ tham mưu triển khai vận động quyết liệt đồng bộ ở các cấp, các kênh song phương và đa phương, trong nước và thông qua các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài dưới mọi hình thức, cả trực tiếp, trực tuyến, thông qua thư từ để tranh thủ tối đa thời cơ, cơ hội tiếp cận vaccine nhanh nhất, nhiều nhất và sớm nhất có thể”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cũng nêu các nhiệm vụ trọng tâm của tổ công tác về ngoại giao vaccine, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong tổ và thực hiện với tinh thần trách nhiệm, quyết liệt.
Thứ nhất, đẩy mạnh xúc tiến, vận động các đối tác, các tổ chức quốc tế tiếp tục viện trợ, hợp tác sản xuất và chuyển giao công nghệ vaccine, thuốc điều trị và vật phẩm y tế phòng chống dịch Covid-19 càng sớm càng tốt.
Thứ hai, nỗ lực tìm kiếm, tiếp cận, kết nối, thúc đẩy các đối tác nước ngoài trong đàm phán, nhập khẩu và tiếp nhận vaccine, thuốc điều trị và vật phẩm y tế, đẩy mạnh vận động các đối tác giao vaccine đúng hạn cho Việt Nam, thậm chí sớm hơn theo các kế hoạch.
Thứ ba, chủ động tích cực thẩm tra, xác minh các đối tác nước ngoài, các thông tin liên quan đến khả năng cung cấp vaccine thuốc điều trị và vật phẩm y tế mà Việt Nam có thể tranh thủ nhập khẩu hoặc hợp tác để sản xuất.
Bộ Ngoại giao tích cực đóng góp vào việc thực hiện thắng lợi mục tiêu kép
Ngành ngoại giao trong thời gian qua đã triển khai một cách đồng bộ, toàn diện các hoạt động đối ngoại, cùng các cấp, các ngành, đã đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế xã hội cùng phòng chống dịch Covid-19
Thông qua theo dõi sát tình hình diễn biến dịch Covid-19 trên thế giới cũng như kinh nghiệm các nước ứng phó với đại dịch Covid-19, Bộ Ngoại giao đã sớm tham mưu cho chính phủ xu hướng các nước xác định vaccine là yếu tố quyết định nhất để đẩy lùi dịch bệnh và mở cửa, khôi phục phát triển kinh tế về lâu dài.
Ngoài ra, ngành Ngoại giao đang tích cực tham mưu triển khai ngoại giao vaccine, theo đó, chủ động kiến nghị đưa vào nội dung vận động vaccine vào các hoạt động đối ngoại của lãnh đạo cấp cao, Đảng, Nhà nước.
Bộ Ngoại giao đã trực tiếp và thông qua các cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài nỗ lực tìm kiếm, tiếp cận các nguồn vaccine, tích cực vận động các đối tác viện trợ vaccine và trang thiết bị y tế cho Việt Nam.
“Bộ Ngoại giao đã phát huy tối đa mạng lưới 94 cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài, chủ động tích cực đẩy mạnh tìm hiểu, học tập kinh nghiệm các nước về việc phòng, chống dịch Covid-19 cũng như phát triển kinh tế, phục hồi phát triển kinh tế… trên cơ sở đó góp phần tham mưu cho chính phủ có các biện pháp phù hợp, thực hiện mục tiêu kép một cách linh hoạt, kết hợp hài hòa giữa phòng chống dịch Covid-19 một cách hiệu quả, đồng thời khôi phục và phát triển kinh tế xã hội, bảo đảm an sinh xã hội”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh.
Bên cạnh đẩy mạnh ngoại giao kinh tế phục vụ phát triển, lấy người dân, doanh nghiệp các địa phương làm trung tâm, Bộ Ngoại giao cũng đã phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, nghiên cứu tham mưu cho chính phủ nhiều biện pháp để tạo thuận lợi về việc đi lại của các chuyên gia, các nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam để có thể duy trì và phát triển sản xuất kinh doanh trong bối cảnh dịch bệnh còn diễn biến phức tạp.
Ngoài ra, Bộ Ngoại giao cũng phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành đẩy mạnh công tác bảo hộ công dân và hỗ trơ người Việt Nam ở nước ngoài vượt qua khó khăn của đại dịch Covid-19, qua đó cũng góp phần tăng cường tình cảm gắn bó của kiều bào ta với tổ quốc, quê hương, tranh thủ nguồn lực to lớn của kiều bào cho công cuộc phòng chống dịch.
Đến nay Việt Nam đã thực hiện được 543 chuyến bay, đưa về nước khoảng 136.000 công dân. Kiều bào ở nước ngoài đã chung tay cùng nhân dân trong nước hỗ trợ hơn 50 tỷ đồng và nhiều vật phẩm y tế, trong đó đóng góp hơn 11 tỷ đồng vào Quỹ vaccine.
“Phát huy vai trò tiên phong đối ngoại, ngành ngoại giao sẽ tiếp tục cùng các cấp, các ngành, cùng tổ công tác chính phủ về ngoại giao vaccine nỗ lực hết sức, đóng góp hết sức vào việc thực hiện thắng lợi mục tiêu kép, sớm đẩy lùi dịch Covid-19 và phục hồi phát triển kinh tế”, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn nhấn mạnh./.