Mới đây, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Sơn La đã có thông báo về kết quả kiểm tra, xem xét, thi hành kỷ luật đối với tổ chức đảng, đảng viên có vi phạm liên quan đến gian lận thi cử tại địa phương, có 100 cán bộ đảng viên liên quan, trong đó thi hành kỷ luật với 83 đảng viên; phê bình nghiêm khắc đối với 9 đảng viên; đang kiểm tra, xem xét đối với 6 đảng viên và 2 đảng viên chưa xem xét theo quy định do đang nghỉ thai sản.

Phóng viên VOV trao đổi với ông Lê Trường Sơn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Sơn La

Sau thông báo này, dư luận đặt nhiều câu hỏi xung quanh việc: Cũng nhờ xem điểm nhưng phụ huynh người bị khiển trách, người lại bị cảnh cáo?  Hay việc xử lý kỷ luật đối với Tổ thư ký, chấm thi tự luận, 2 giáo viên chấm cùng 1 bài văn được xem là vi phạm quy trình, người bị khiển trách, người chỉ rút kinh nghiệm. Tương tự như tổ chấm kiểm tra cũng vậy.

Trước những điều mà dư luận quan tâm, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Sơn La đã trả lời phóng viên về vấn đề này.  

Ông Lê Trường Sơn, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Sơn La cho biết, do bối cảnh vụ việc đang được các cơ quan tố tụng tiến hành điều tra, truy tố, xét xử nên các tổ chức đảng có thẩm quyền kiểm tra, xem xét xử lý không được gặp các đối tượng đã bị khởi tố, tạm giam; không tiếp cận được đầy đủ các hồ sơ, tài liệu có liên quan để thực hiện thẩm tra, xác minh. Công tác kiểm tra xem xét, xử lý kỷ luật các đảng viên có liên quan chủ yếu trên tinh thần đảng viên tự giác nhận khuyết điểm, vi phạm.

Tổ chức đảng có thẩm quyền xử lý vi phạm theo chủ trương: Phát hiện, làm rõ đến đâu, xử lý đến đó theo đúng quy định của Đảng, không chờ đến khi kết thúc vụ án, có bản án của Tòa án mới xem xét xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm; không để đảng viên có dấu hiệu vi phạm không được kiểm tra trước khi triển khai công tác nhân sự đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 – 2025.

Các vấn đề dư luận nêu mong muốn việc xử lý kỷ luật cần công tâm, khách quan, đúng người, đúng vi phạm, tránh oan sai, không bỏ lọt người mắc khuyết điểm là đúng chủ trương của Đảng. Đến thời điểm hiện tại, các tổ chức đảng có thẩm quyền đã thực hiện đúng quy định của Đảng về thi hành kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm.

Ông Lê Trường Sơn khẳng định: Về hành vi nhờ xem điểm trước khi có thông báo (nhờ người khác thu thập bí mật nhà nước) là hành vi bị nghiêm cấm, đảng viên có vi phạm nội dung này đều được xem xét, xử lý kỷ luật ở các mức khác nhau tùy theo tính chất, mức độ tác hại và nguyên nhân của vi phạm.

Đối với đảng viên không trực tiếp lợi dụng vị trí công tác (do không nắm được quy định) để thực hiện hành vi vi phạm thì tổ chức đảng có thẩm quyền áp dụng hình thức cảnh cáo. Đối với đảng viên lợi dụng vị trí công tác (là người nắm vững quy định, biết rõ hành vi của mình là trái quy định nhưng cố ý thực hiện) thi áp dụng hình thức kỷ luật cao hơn.

Với quan điểm nhờ xem điểm cho 1 thí sinh hay từ 2 thí sinh trở lên đều là hành vi bị pháp luật nghiêm cấm và vi phạm những điều đảng viên không được làm. Do đó bước đầu áp dụng hình thức kỷ luật cảnh cáo.

Việc hai giáo viên cùng chấm 1 bài văn nhưng có đảng viên bị kỷ luật khiển trách, có đảng viên bị phê bình nghiêm khắc. Cán bộ chấm kiểm tra bị phê bình nghiêm khắc.

Các cán bộ chấm thi đều có khuyết điểm: Thống nhất cùng Ban Chấm thi hướng dẫn cán bộ chấm thi lần thứ 2 không phải ghi điểm cạnh từng ý nhỏ tại lề bài thi ngay tại ý chấm, chỉ ghi điểm vào phiếu chấm, ghi trực tiếp điểm thành phần, điểm toàn bài vào ô quy định trên tờ giấy thi là chưa đúng quy trình quy định tại Thông tư số 04/2017/TT-BGD-ĐT ngày 25/01/2017 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Những đảng viên chỉ vi phạm lỗi này thì phê bình nghiêm khắc.

Cán bộ chấm 2 vi phạm nội dung trên đồng thời vi phạm nội dung: cán bộ chấm 2 làm thay nhiệm vụ của Tổ thư ký nhập điểm chấm lần 1 vào phiếu chấm 2; tự đối chiếu, thống nhất điểm với cán bộ chấm 1. Những đảng viên vi phạm thêm nội dung này bị kỷ luật bằng hình thức khiển trách.

Cán bộ chấm kiểm tra (phần nội dung): Các bài chấm kiểm tra không có sai phạm. Chịu trách nhiệm như cán bộ chấm 1, bị phê bình nghiêm khắc. 

Về việc cùng có con được nâng điểm trái quy định, nhưng xử lý ở nhiều hình thức kỷ luật khác nhau, ông Lê Trường Sơn cho biết: Tổ chức đảng có thẩm quyền căn cứ nội dung, tính chất mức độ tác hại và nguyên nhân vi phạm để xem xét đối với mỗi đảng viên cụ thể.

Có 1 đảng viên có con riêng của chồng được nâng điểm trái quy định. Xét tình tiết con riêng của chồng không thừa nhận mẹ kế, trong thực tế gia đình đó mối quan hệ mẹ kế - con chồng không hòa hợp. Tổ chức đảng có thẩm quyền bước đầu đã phê bình nghiêm khắc đối với đảng viên này.

Đảng viên có con được nâng điểm trái quy định, nhưng chưa chứng minh được hành vi có tác động nhờ xem, hoặc nhờ nâng điểm thì bước đầu xử lý bằng hình thức khiển trách với nội dung vi phạm là chưa thực hiện đầy đủ việc tự phê bình, trách nhiệm tuyên truyền và trách nhiệm nêu gương theo quy định của Đảng.

Đối với đảng viên có con được nâng điểm trái quy định, đã tự nhận nhờ xem, hoặc nhờ nâng điểm thì bước đầu xử lý bằng hình thức cảnh cáo với nội dung vi phạm những điều đảng viên không được làm.

Trong thời gian qua, các tổ chức đảng đã tập trung xem xét xử lý đảng viên vi phạm liên quan đến kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia năm 2018 tỉnh Sơn La. Tại các đảng bộ có ít đảng viên vi phạm, lực lượng cán bộ kiểm tra đông thì đã hoàn thành việc kiểm tra, xem xét, xử lý kỷ luật đảng viên vi phạm. Có nơi Ủy ban Kiểm tra chỉ có 3 đồng chí, số lượng đảng viên vi phạm trên địa bàn nhiều. Mặt khác kiểm tra, thi hành kỷ luật đảng viên phải thực hiện đầy đủ và chặt chẽ các nguyên tắc, thủ tục theo quy trình của Đảng, một số trường hợp cần thẩm tra, xác minh kỹ, làm rõ nội dung, tính chất vi phạm để đối chiếu quy định hiện hành xem xét hình thức kỷ luật phù hợp. Đối với các trường hợp đang xem xét xử lý kỷ luật theo quy định, dự kiến hoàn thành trước 15/11/2019.

Việc dư luận thắc mắc: Có 4 cặp chấm (8 người) ở 4 bài văn, trong đó 4 đảng viên bị kỷ luật khiển trách, 4 đảng viên bị phê bình nghiêm khắc, ông Sơn cho hay: Tuỳ theo nội dung, tính chất, mức độ tác hại và nguyên nhân vi phạm để quyết định kỷ luật đối với từng trường hợp cụ thể. Mỗi cặp chấm có cán bộ chấm 1 và cán bộ chấm 2. Nội dung, tính chất, mức độ tác hại và nguyên nhân vi phạm của cán bộ chấm 1 và cán bộ chấm 2 là khác nhau.

Trong kỳ thi Trung học phổ thông Quốc gia năm 2018 tỉnh Sơn La, thanh tra chấm thi có 8 cán bộ, có 4 người được kiểm tra, gồm Trưởng đoàn Thanh tra, Phó trưởng Đoàn thanh tra và 2 cán bộ thanh tra được giao giám sát trực tiếp tại các phòng chấm thi môn tự luận. Các trường hợp khác không kiểm tra vì phạm vi được phân công giám sát nơi có hành vi vi phạm của những đối tượng bị khởi tố xảy ra ngoài giờ làm việc.

Hai cán bộ thanh tra trực tiếp giám sát tại các phòng chấm thi môn tự luận, Do quy định không cho phép tiếp xúc trực tiếp với bài thi nên không phát hiện được sai phạm, bị phê bình nghiêm khắc.

Trưởng Đoàn thanh tra bị thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách do phân công nhiệm vụ không rõ ràng. Phó trưởng Đoàn thanh tra bị thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách do chưa có biện pháp hiệu quả chỉ đạo 2 cán bộ thanh tra trực tiếp giám sát các phòng chấm môn tự luận, không phát hiện được sai phạm của Tổ thư ký.

Ông Lê Trường Sơn cho biết khi có Bản án, quyết định của Tòa án nhân dân có hiệu lực pháp luật, Tổ chức đảng sẽ kịp thời rà soát, xem xét, quyết định kỷ luật đảng viên đối với từng trường hợp. Những trường hợp đảng viên không tự giác, quanh co, giấu diếm khuyết điểm sẽ áp dụng tình tiết tăng nặng và hình thức kỷ luật nghiêm khắc theo đúng quy định của Đảng./.